Jesteś tylko tłumaczem technicznym - tak mi ktoś ostatnio powiedział. Dodając "tłumaczysz jakieś instrukcje obsługi". Niestety w dobie epoki informacji i społeczeństwa informacji takiego stwierdzenia nie potrafię skwitować inaczej niż szczyt ignorancji. Dlaczego?
Jestem tylko tłumaczem technicznym
Na wstępie chciałbym zaznaczyć, że piszę tych słów tylko i wyłącznie w moim imieniu. Piszę w imieniu wszystkich koleżanek i kolegów, którzy zawodowo zajmują się tłumaczeniami technicznymi. Nie tylko tych, z którymi wspólnie brałem udział w licznych projektach klientów Berlineo. Wszystkich tych, którzy często w niedogodnych warunkach, krępujących ŚOI, zarówno w salkach szkoleniowych, jak również na placach budowy, halach produkcyjnych, warsztatach, na dachach wieżowców, wewnątrz ogromnych wirówek i innych niedogodnych okolicznościach zapewniają sprawną komunikację pomiędzy osobami, które posługują się różnymi językami.
Po pierwsze nisko chylę czoła - szczególnie w kontekście koleżanek tłumaczek, które w obuwiu ochronnym S1, kasku, z czujnikiem gazu na piersi, odzieży ogniotrwałej skaczą po rusztowaniu na wysokości trzeciego piętra jakby były w trampkach i dresie treningowym.
Po drugie należy podkreślić, że w większości przypadków tłumaczkami/-czami technicznymi są osoby, które ukończyły filologię obcą - są to w zasadzie humaniści. Oczywiście są wyjątki, jak na przykład należący do naszego zespołu tłumaczy języka niemieckiego Piotr (budowa maszyn) oraz drugi Piotr (ASP). Pomijając takie rodzynki znaczna część moich kolegów nie ma kierunkowego wykształcenia technicznego, a jedynie odpowiednie wyczucie językowe, zdolność rozumowania na odpowiednim poziomie oraz smykałkę do tematów technicznych.
Ta wąska grupa moich kolegów wyposażone w opisane powyżej cechy i umiejętności nie powinna się martwić o to, że Chat GPT odbierze im pracę. A tych, którzy jednak mają pewne obawy z tym związane, zachęcam do przeczytania wpisu pod tytułem Obawiasz się Chat Bota? Pora rozejrzeć się za nowym zajęciem!
Po co komu tłumaczenia techniczne
Niestety wiedza o tłumaczeniach osób niezwiązanych z przemysłem tłumaczeniowym jest znikoma. Nie raz słyszałem: "Co wy tam robicie całymi dniami? Siedzicie przed monitorami i z pewnością nie pracujecie!". Ale raczej nie trzeba mieć zbyt wybujałej wyobraźni czy nadzwyczajnego współczynnika inteligencji, aby wyobrazić sobie czy zrozumieć, że wszystkie zagraniczne firmy funkcjonujące na rodzimym rynku jakoś sobie radzą komunikacyjnie w polskiej rzeczywistości językowej.
Nikt też raczej nie wierzy w cuda nad Wisłą, więc nie opracowano jeszcze metody nauczania języka polskiego, dzięki której Niemiec, Hiszpan czy Chińczyk opanuje nasz ojczysty język w dwa miesiące. Oto wielka tajemnica funkcjonowania zagranicznych przedsiębiorstw na obcym obszarze językowym (o ewentualnej odmienności kulturowej już nie będę wspominał) - wspierają ich niewidoczni dla większości użytkowników (odbiorców towarów i usług tych przedsiębiorstw) tłumacze (nie tylko techniczni).
Wyobraź sobie jak to się dzieje, że strona internetowa międzynarodowego dostawcy jest dostępna w twoim rodzimym języku? Kupujesz produkty do pielęgnacji ciała w sklepie online, a treści są w języku polskim. Kupujesz piwo w sklepie na rogu, a za tym piwem kryje się cała infrastruktura, zamaszynowanie hal produkcyjnych, układy napędowe, przekładnie, falowniki, procesy, dostawcy usług serwisowych, logistycznych, firmy technologiczne, które wdrażają innowacyjne rozwiązania automatyzujące i optymalizujące procesy produkcyjne, dzięki którym to piwo ma odpowiednią jakość, jest bezpieczne, etykiety prawidłowo umieszczone na opakowaniu, a dostawa zamówionego towaru dotrze bez problemów do miejsca docelowego, aby w twoim osiedlowym narożnym sklepiku nie zabrakło twojego ulubionego napoju.
Za każdym z tych produktów, również tych "Made in Poland", kryje się technologia, zachodzą skomplikowane procesy, a aby osoby obsługujące tę technologię i maszyny wiedziały jak to robić, rozumiały te procesy i nie dochodziło do zakłóceń w produkcji, w ciszy i często pod przykryciem nocy dziesiątki tysięcy niewidzialnych tłumaczy na całym świecie wykonuje tłumaczenia (nie tylko instrukcji obsługi tostera).
Za każdym newsem z zagranicy, każdej nowej metodzie leczenia choroby X, którą opracował instytut zza oceanu, każdymi badaniami klinicznymi nowego leku, który może poprawić jakość twojego życia lub twoich bliskich, stoją ci sami niewidzialni tłumacze (techniczni, medyczni czy o innej specjalizacji).
I mógłbym wymienić dziesiątki takich przykładów wyłącznie na podstawie doświadczenia, zarówno osobistego - jako tłumacza technicznego, jak również tego zdobytego podczas koordynowania projektów tłumaczeniowych realizowanych przez Berlineo na rzecz zleceniodawców z różnych branż. A jestem tylko zwykłym tłumaczem technicznym, którzy przekłada instrukcje obsługi.
