Wybór między tłumaczeniem uwierzytelnionym a zwykłym może być kluczowy w zależności od potrzeb danego klienta, okoliczności oraz dokumentu, który ma zostać poddany tłumaczeniu. Czasami mamy wrażenie, że dla niektórych klientów wybór jest kosmicznie trudny, dlatego spróbujemy dziś w miarę prosto objaśnić o co chodzi.
Aby dokonać właściwego wyboru, warto zrozumieć różnice między tymi dwoma rodzajami tłumaczeń oraz dowiedzieć się, kiedy i dlaczego należy skorzystać z tłumaczenia uwierzytelnionego.
Czym jest tłumaczenie uwierzytelnione?
Tłumaczenie uwierzytelnione, znane również jako tłumaczenie przysięgłe, to tłumaczenie wykonane przez tłumacza przysięgłego. Tłumacz przysięgły to osoba posiadająca specjalne uprawnienia nadane przez Ministerstwo Sprawiedliwości, która zdała wymagane egzaminy i została wpisana na listę tłumaczy przysięgłych. Tłumaczenia wykonane przez tłumacza przysięgłego mają moc prawną i są oficjalnie uznawane przez różne instytucje, takie jak sądy, urzędy czy szkoły.
Tłumaczenie uwierzytelnione opatrzone jest pieczęcią tłumacza przysięgłego oraz jego podpisem, co potwierdza zgodność z oryginałem. Jest to istotne w przypadku dokumentów urzędowych. Należą do nich między innymi:
- akty urodzenia, zgonu, małżeństwa,
- dyplomy, świadectwa, suplementy,
- umowy, testamenty czy pełnomocnictwa,
- dokumentacja medyczna,
- dokumenty sądowe.
Czym charakteryzuje się tłumaczenie zwykłe?
Tłumaczenie zwykłe, czyli niepoświadczone, jest wykonywane przez zawodowego tłumacza, który nie musi posiadać uprawnień tłumacza przysięgłego. Tego typu tłumaczenia są często stosowane w przypadku dokumentów nieurzędowych, takich jak:
- artykuły naukowe (prace i opracowania naukowe),
- instrukcje obsługi (maszyn, urządzeń, aplikacji, narzędzi),
- specyfikacje techniczne (produktów, preparatów, SIWZ),
- strony internetowe (portale i sklepy internetowe, aplikacje webowe),
- książki i podręczniki
- materiały marketingowe (opisy produktów, hasła reklamowe).
Można byłoby w tym miejscu zadać pytanie, dlaczego zawodowi tłumacze nie posiadają uprawnień tłumacza przysięgłego i co sprawia, że są zawodowymi tłumaczami? Instytucja tłumacza przysięgłego została powołana na potrzeby administracji publicznej, która potrzebuje wiarygodnego tłumaczenia dokumentów urzędowych, o których była mowa powyżej.
Można zatem rzec, że Państwo kształci (w ramach studiów filologicznych na państwowych uniwersytetach), a następnie egzaminuje chętnych do wykonywania tego zawodu zaufania publicznego. Egzamin obejmuje głównie zagadnienia istotne z punktu widzenia Państwa - publiczne, prawne, prawnicze.
Nie każdy zawodowy tłumacz specjalizuje się w tych obszarach tematycznych. Czasami zawodowi tłumacze są związani ze ściśle określonymi branżami, które mają niewiele wspólnego z funkcjonowaniem administracji publicznej - metalurgią, branżą IT, budową maszyn czy nanotechnologiami - a co za tym idzie, ich doświadczenie w tematach, które są kluczowe dla funkcjonowania szeroko rozumianej administracji publicznej, może być znikome.
Nie zawsze mają zatem umiejętności, wiedzę i doświadczenie, które są wymagane do zdania egzaminu państwowego na tłumacza przysięgłego. Nie oznacza to jednak, że jakość ich przekładu jest niższa od jakości oferowanej przez tłumaczy przysięgłych. Podstawowa różnica jest taka, że ich tłumaczenia nie są uznawane za oficjalny dokument.
Kiedy wybrać tłumaczenie uwierzytelnione?
Tłumaczenie uwierzytelnione jest niezbędne w sytuacjach, gdy przetłumaczony dokument musi mieć moc prawną. Przykłady takich sytuacji to:
- Postępowania sądowe - dokumenty przedkładane w sądzie muszą być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego.
- Sprawy urzędowe - w przypadku dokumentów takich jak akty stanu cywilnego, świadectwa czy zaświadczenia, urzędy wymagają tłumaczeń poświadczonych.
- Procedury migracyjne - wnioski wizowe, dokumenty dotyczące obywatelstwa czy pozwolenia na pracę często wymagają tłumaczeń uwierzytelnionych.
- Edukacja i zatrudnienie za granicą - dyplomy, świadectwa i certyfikaty muszą być przetłumaczone i uwierzytelnione, aby były uznane przez zagraniczne instytucje edukacyjne czy pracodawców.
Kto wykonuje tłumaczenia w biurach tłumaczeń?
Tłumaczenia mogą być wykonywane przez różnych specjalistów, w zależności od rodzaju tłumaczenia:
- Tłumacze przysięgli - zajmują się tłumaczeniami uwierzytelnionymi. Muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia.
- Tłumacze specjalistyczni - koncentrują się na określonych dziedzinach, takich jak medycyna, prawo, technika czy IT, ale nie muszą mieć uprawnień tłumacza przysięgłego.
- Tłumacze literaccy - specjalizują się w tłumaczeniach literatury, książek, artykułów i innych tekstów artystycznych, a w ich pracy istotną rolę odgrywa talent i wyczucie językowe.
Wybór między tłumaczeniem uwierzytelnionym a zwykłym zależy od specyfiki dokumentu, jak również celu i przeznaczeniu tłumaczenia. Jeśli dokument ma mieć moc prawną lub musi być uznany przez oficjalne instytucje, konieczne jest tłumaczenie uwierzytelnione wykonane przez tłumacza przysięgłego.
W innych przypadkach, tłumaczenie zwykłe może być wystarczające. Warto jednak zawsze upewnić się, jakie są wymagania odbiorcy tłumaczenia, aby uniknąć problemów związanych z jego akceptacją.
